LÀM THẾ NÀO ĐỂ GIẢM NGUY CƠ MẮC BỆNH ĐÁI THÁO ĐƯỜNG?

Tăng cường tập thể dục, ăn uống lành mạnh, và khám sức khỏe định kỳ là những biện pháp hiệu quả nhất để phòng ngừa bệnh đái tháo đường. Đặc biệt, những người thuộc nhóm có nguy cơ cao như người thừa cân, bị rối loạn mỡ máu, hoặc có người thân trong gia đình mắc bệnh, càng nên chủ động thực hiện các biện pháp này.

Bệnh đái tháo đường là gì?

Bệnh đái tháo đường là một bệnh rối loạn chuyển hóa, đặc trưng bởi mức đường trong máu luôn cao hơn bình thường. Nguyên nhân là do cơ thể thiếu hụt insulin, kháng insulin, hoặc cả hai.

Khi bị bệnh đái tháo đường, cơ thể không thể chuyển hóa hiệu quả các chất bột đường từ thực phẩm hàng ngày để tạo năng lượng. Theo thời gian, lượng đường trong máu tăng dần. Nếu không được điều trị hoặc không tuân thủ điều trị, đường huyết luôn ở mức cao có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như bệnh tim mạch, tổn thương thận, mắt, thần kinh, và nhiều cơ quan khác.

Phân loại bệnh đái tháo đường thường gặp

Bệnh đái tháo đường tuýp 1

Bệnh đái tháo đường tuýp 1 chiếm khoảng 10% trong tổng số ca mắc đái tháo đường. Bệnh thường xuất hiện ở trẻ em và người trẻ, nên còn được gọi là đái tháo đường vị thành niên, nhưng cũng có thể khởi phát ở mọi lứa tuổi. Trong các nguyên nhân gây bệnh, 95% trường hợp là do cơ chế tự miễn, khi hệ miễn dịch tấn công nhầm và phá hủy các tế bào sản xuất insulin ở tuyến tụy. Người bệnh phải phụ thuộc vào nguồn insulin từ bên ngoài và cần tiêm insulin suốt đời.

Bệnh đái tháo đường tuýp 2

Bệnh đái tháo đường tuýp 2 xảy ra khi tuyến tụy sản xuất không đủ insulin hoặc khi các tế bào trong cơ thể không sử dụng insulin hiệu quả, còn gọi là kháng insulin. Bệnh chủ yếu xuất hiện ở người trung niên và lớn tuổi, nhưng ngày càng nhiều người trẻ cũng mắc phải.

Bệnh đái tháo đường thai kỳ

Bệnh đái tháo đường thai kỳ xảy ra khi mang thai, do nhau thai sản sinh các hormone nữ như estrogen và progesterone, tác động lên các thụ thể insulin trên tế bào, dẫn đến tăng đề kháng insulin. Tuy nhiên, nếu tuyến tụy không sản xuất đủ insulin để vượt qua đề kháng này, đường huyết sẽ tích tụ, gây ra đái tháo đường trong suốt thai kỳ. Dù bệnh thường giảm khi sinh con, phụ nữ mang thai cần được điều trị hiệu quả để ngăn ngừa các tác động tiêu cực đối với cả mẹ và thai nhi.

Xem thêm: Tìm hiểu về bệnh đái tháo đường thai kỳ

Làm thế nào để giảm nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường?

Kiểm soát cân nặng

Giảm cân là một biện pháp hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ khuyến cáo những người có tiền đái tháo đường (mức đường huyết cao nhưng chưa đạt ngưỡng chẩn đoán) nên giảm từ 7% đến 10% cân nặng để ngăn ngừa bệnh tiến triển. Đặt mục tiêu giảm cân dựa trên trọng lượng hiện tại và cần được hỗ trợ và hướng dẫn bởi các chuyên gia như bác sĩ Nội tiết – Đái tháo đường và bác sĩ Dinh dưỡng để lập kế hoạch giảm cân phù hợp.

Tăng cường vận động thể lực

Vận động thường xuyên không chỉ giúp phòng ngừa bệnh tiểu đường mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe toàn diện. Hoạt động thể lực giúp giảm cân, hỗ trợ giảm lượng đường trong máu và tăng cường sự nhạy cảm với insulin. Đặc biệt, nên duy trì mức độ tập luyện từ 30 phút mỗi ngày đến 150 phút mỗi tuần, bao gồm các hoạt động aerobic như đi bộ, bơi lội và đạp xe, cùng với các bài tập kháng lực như cử tạ hoặc Calisthenics ít nhất 2-3 lần mỗi tuần.

Ăn các loại rau quả tốt cho sức khỏe

Các loại rau quả ít tinh bột như cà chua, ớt chuông, rau lá xanh và bông cải xanh, cùng với các loại đậu như đậu, đậu gà và đậu lăng, là những lựa chọn tuyệt vời giúp phòng ngừa bệnh tiểu đường. Các loại ngũ cốc nguyên hạt như mì ống và bánh mì làm từ lúa mạch, gạo hạt nguyên và yến mạch cũng nên được ưa chuộng.

Có thể bạn quan tâm: Bệnh tiểu đường thai kỳ ảnh hưởng đến sức khoẻ của thai phụ như thế nào?

Ăn chất béo lành mạnh

Chọn các nguồn chất béo không bão hòa như dầu ô liu, dầu hướng dương, hạt như hạnh nhân và hạt lanh, và các loại cá như cá hồi và cá thu để giảm cholesterol xấu trong máu và nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Hạn chế các chất béo bão hòa được tìm thấy trong sản phẩm từ sữa và thịt.

Tránh ăn kiêng cấp tốc

Các chế độ ăn kiêng như chỉ số đường huyết hay chế độ keto có thể giúp giảm cân, nhưng cần cân nhắc kỹ về lợi ích lâu dài và khả năng duy trì. Chọn các chế độ ăn uống lành mạnh và phù hợp với sở thích và truyền thống ẩm thực của mỗi người để duy trì một phong cách sống lành mạnh.

Không hút thuốc lá và uống rượu vừa phải

Hút thuốc lá và uống rượu quá mức đều có thể tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Hạn chế hoặc ngừng hút thuốc lá và chỉ uống rượu vừa phải để giữ gìn sức khỏe.

Thường xuyên kiểm tra lượng đường trong máu

Điều quan trọng là người bệnh nên thường xuyên kiểm tra lượng đường huyết theo chỉ đạo của bác sĩ để duy trì mức đường máu ổn định và giảm nguy cơ các biến chứng liên quan đến bệnh tiểu đường.

Thông tin trên được cung cấp dựa trên hướng dẫn và khuyến cáo của các tổ chức y tế uy tín như Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ và các nghiên cứu khoa học hiện đại về bệnh tiểu đường.