Trong những năm gần đây, các phương pháp tránh thai truyền thống dần mất đi sự quan tâm của phụ nữ, nhường chỗ cho những giải pháp hiện đại hơn. Trong đó, tránh thai bằng cấy que nổi lên như một lựa chọn phổ biến, bên cạnh phương pháp tiêm thuốc. Tuy nhiên, tương tự như mọi biện pháp khác, tránh thai bằng cấy que cũng đi kèm với những ưu và nhược điểm riêng.
Tránh thai bằng cấy que có thực sự hiệu quả không?
Tránh thai bằng cấy que là một trong những phương pháp được nhiều phụ nữ lựa chọn nhờ vào sự tiện lợi, an toàn và tiết kiệm. Que cấy, nhỏ như que diêm, chứa hormone progesterone, được cấy dưới da vùng cánh tay, giúp ngừa thai từ 3 đến 5 năm. Trong khoảng thời gian này, que cấy sẽ giải phóng dần hormone progestin, ngăn ngừa mang thai tùy theo loại que. Khi muốn phục hồi khả năng sinh sản, phụ nữ chỉ cần đến cơ sở y tế để thực hiện thủ thuật tháo bỏ que cấy.
Cơ chế hoạt động của phương pháp tránh thai bằng cấy que
Khi que cấy được đưa vào cơ thể, nó giải phóng hormone progestin, mang lại nhiều tác dụng trong việc ngừa thai. Trước hết, hormone này ức chế quá trình phát triển của nang trứng, ngăn cản sự rụng trứng diễn ra đều đặn. Đồng thời, nó làm đặc dịch nhầy ở cổ tử cung, tạo ra hàng rào ngăn chặn tinh trùng khó có thể tiến sâu vào buồng tử cung. Bên cạnh đó, progestin còn làm mỏng lớp nội mạc tử cung, khiến trứng dù đã thụ tinh cũng gặp khó khăn trong việc bám vào tử cung để làm tổ và phát triển.
Tránh thai bằng cấy que có gây đau không?
Thủ thuật tránh thai bằng cấy que thường diễn ra nhanh chóng, chỉ trong khoảng 2-3 phút, không gây đau đớn và không để lại sẹo. Hiện tại, có hai loại que cấy tránh thai phổ biến trên thị trường:
- Que tránh thai 1 nang (Implanon): Hiệu quả ngừa thai trong 3 năm.
- Que tránh thai 2 nang (Femplant/ Jadelle): Hiệu quả ngừa thai trong 4 năm.
Trong đó, que tránh thai 1 nang (Implanon) được nhiều chị em ưa chuộng hơn nhờ thao tác cấy đơn giản và tiện lợi. Phương pháp tránh thai bằng cấy que mang lại hiệu quả rất cao, chưa có trường hợp nào mang thai trong thời gian cấy que, và đặc biệt an toàn cho phụ nữ đang cho con bú.
Khi thực hiện thủ thuật, bác sĩ sẽ gây tê vùng mặt trong cánh tay (thường là tay trái), sau đó dùng dụng cụ chuyên dụng để đưa que cấy vào dưới da. Quá trình này rất nhẹ nhàng và nhanh chóng, chị em chỉ cảm thấy que cấy như một que tăm nhỏ nằm dưới da. Nội tiết tố progestin trong que sẽ từ từ được giải phóng, giúp làm đặc chất nhầy ở cổ tử cung và ngăn chặn quá trình rụng trứng. Khi que cấy hết hiệu lực hoặc khi phụ nữ muốn có thai lại, bác sĩ sẽ gây tê và gắp que cấy ra một cách dễ dàng và nhẹ nhàng.
Lợi ích của phương pháp tránh thai bằng cấy que
Phương pháp tránh thai bằng cấy que có nhiều ưu điểm vượt trội, khiến nó trở thành lựa chọn hàng đầu cho nhiều phụ nữ. Trước hết, hiệu quả ngừa thai của phương pháp này rất cao, nằm trong nhóm các biện pháp hiệu quả nhất, với tỷ lệ thành công lên đến trên 99%. Một que cấy có thể duy trì tác dụng ngừa thai từ 3 đến 5 năm, mang lại sự tiện lợi mà không cần phải lo lắng hàng ngày.
Bên cạnh đó, vị trí cấy que rất kín đáo, với que nhỏ như cây tăm được đặt dưới da ở vùng cánh tay. Người ngoài khó nhận ra, phù hợp với những ai thường quên uống thuốc tránh thai hoặc không muốn dùng bao cao su.
Phương pháp tránh thai bằng cấy que cũng rất an toàn, đặc biệt phù hợp cho những phụ nữ không thể sử dụng các biện pháp có chứa estrogen, bao gồm phụ nữ đang cho con bú, người bị tăng huyết áp, tiểu đường, hoặc trên 40 tuổi. Nó còn ưu việt hơn so với vòng tránh thai vì giảm nguy cơ viêm nhiễm vùng kín, không lo vòng bị tuột gây mang thai ngoài ý muốn, không ảnh hưởng đến đời sống vợ chồng, đồng thời giúp giảm lượng máu kinh và đau bụng kinh.
Ngoài ra, khi muốn có thai trở lại, phụ nữ chỉ cần đến bệnh viện tháo que cấy và khả năng sinh sản sẽ hồi phục rất nhanh. Khoảng 90% phụ nữ sẽ rụng trứng trở lại sau 3-4 tuần. Một nghiên cứu tại Trung Quốc trên 15.943 người sử dụng que cấy tránh thai cho thấy, trong năm đầu tiên tỷ lệ có thai là 0,0-0,1%, và sau 4 năm, tỷ lệ này chỉ dao động khoảng 0,9-1,06%, chứng minh tính hiệu quả cao của phương pháp này.
Hạn chế của phương pháp
Tuy nhiên, như bất kỳ phương pháp tránh thai nào, việc sử dụng que cấy cũng có một số nhược điểm cần lưu ý:
- Không bảo vệ khỏi bệnh lây qua đường tình dục: Dù que cấy tránh thai có hiệu quả ngừa thai lên đến 99,95%, tương đương với triệt sản, nó không cung cấp sự bảo vệ chống lại HIV/AIDS và các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác.
- Chi phí tương đối cao: So với các phương pháp tránh thai khác như đặt vòng, uống thuốc hàng ngày hay sử dụng bao cao su, chi phí cấy que tránh thai thường cao hơn đáng kể.
- Có thể gặp biến chứng: Mặc dù hiếm, nhưng cấy que tránh thai có thể gây một số vấn đề như tụ máu, dị ứng, nhiễm trùng tại vị trí cấy hoặc que cấy bị dịch chuyển. Nếu không sờ thấy que cấy hoặc thấy que cấy bị cong, vị trí cấy sưng tấy, chị em cần thông báo ngay cho bác sĩ.
- Trường hợp chống chỉ định: Do que cấy chứa hormone progestin, những phụ nữ mắc các bệnh liên quan đến nội tiết, bệnh tim mạch, huyết áp cao không nên sử dụng. Bên cạnh đó, phụ nữ đang mang thai hoặc nghi ngờ mang thai cần thực hiện xét nghiệm kỹ lưỡng trước khi cấy que để tránh tình trạng cấy khi đã có thai. Một số loại thuốc như thuốc điều trị lao, HIV, động kinh hoặc thuốc kháng sinh như Rifabutin và Rifampicin có thể làm giảm hiệu quả ngừa thai. Ngoài ra, những ai bị chảy máu không rõ nguyên nhân giữa các chu kỳ hoặc sau khi quan hệ tình dục, hoặc có tiền sử ung thư vú, bệnh huyết khối, bệnh gan, đột quỵ nên cân nhắc kỹ trước khi chọn phương pháp này.