SỰ CẦN THIẾT SIÊU ÂM TIM SỚM CHO TRẺ SƠ SINH

     Một câu hỏi thường gặp cho các bác sĩ sơ sinh: Có cần siêu âm tim trẻ sơ sinh sau sanh trong khi sản phụ khám thai đều đặn, làm đầy đủ các xét nghiệm và siêu âm tim thai đều bình thường?

     Câu trả lời: Cần thiết. Theo thống kê mỗi năm nước ta có khoảng 10.000- 15.000 trẻ sinh ra bị tim bẩm sinh (TBS), chiếm khoảng 1% số trẻ sinh ra sống, trong đó 50% trường hợp cần phẫu thuật.

     TBS là các khiếm khuyết về cấu trúc của tim và các mạch máu lớn xảy ra từ trong thời kỳ bào thai. Bệnh TBS có nguy cơ tử vong cao ở giai đoạn sơ sinh nếu chậm trễ trong chẩn đoán, điều trị và chuyển tuyến. Cho tới thời điểm hiên tại, tuy đã có nhiều tiến bộ trong việc tầm soát trước sinh bằng các xét nghiệm tầm soát, siêu âm tim thai 3D, 4D thì vẫn có đến 10-20% trẻ sơ sinh xuất viện bị bỏ sót không phát hiện được TBS. Chẩn đoán muộn TBS sau đó ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, sự phát triển thể chất, tinh thần của trẻ và cả kinh tế gia đình.

     Không phải tất cả các bệnh TBS đều có thể được phát hiện trước sinh: Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến kết quả siêu âm tim thai như tuổi thai lớn khi làm siêu âm, BMI, mỡ bụng dày, lượng nước ối nhiều, tư thế thai…Ngoài ra một số bệnh TBS dễ bị bỏ sót trong thai kỳ như những bệnh tim có lổ thủng nhỏ trên vách tim, bất thường tĩnh mạch trở về tim, bất thường mạch vành tim, chít hẹp động mạch chủ.

    Siêu âm tim sau sinh giúp trả lời chính xác: trẻ sinh ra có bị TBS không, tật tim nặng hay nhẹ, có cần phẫu thuật không? có cần can thiệp sớm trong giai đoạn sơ sinh không?. Siêu âm tim không sử dụng tia X hay năng lượng ion hóa nên an toàn cho trẻ sơ sinh .

     Tại bệnh viện và phòng khám Nhi của bệnh viện Phụ sản MêKông, chúng tôi phối hợp với các chuyên gia tim mạch nhi của các bệnh viên Nhi Đồng tiến hành siêu âm tim sớm sau sinh ngay tại viên. Mong muốn rà soát, phát hiện sớm các dị tật TBS, tư vấn cho ba mẹ cách chăm sóc, theo dõi và điều trị đúng thời điểm cho trẻ để trẻ có được cuộc sống khỏe mạnh, vui tươi như bao trẻ em khác.

ThS.BS. Võ Nguyễn Diễm Khanh

Nguồn: 

1) Đặc điểm lâm sàng và chi phí điều trị tim bẩm sinh nặng ở trẻ sơ sinh tại bệnh viện Nhi Đồng 1 năm 2017-2018 ( Ths.BS CK2 Võ Đức Trí)

2) Elevated Congenital Heart Disease birth prevalence rates found in Central Vietnam and dioxin TCDD residuals from the use of 2,4,5 _T herbicides in Đà Nẵng region. ( Hoàng Thị Nam Giang , 2022) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10021360)

3) Is there a need for newborn screening and cardiac examination ( FV hospital)