Để bảo vệ sức khỏe của sản phụ trong thời kỳ hậu sản và giúp gia đình có đủ thời gian chăm sóc chu đáo cho bé yêu, hầu hết các bà mẹ sau sinh thường lo lắng về việc ngừa thai như thế nào trong giai đoạn này. Chính vì vậy, việc trang bị kiến thức về biện pháp tránh thai an toàn nhất sau khi sinh không chỉ cần thiết mà còn giúp bạn yên tâm tập trung chăm con, phục hồi sức khỏe nhanh chóng, đồng thời duy trì sự ấm êm và hạnh phúc gia đình.

Sau sinh bao lâu nên mang thai lại là lý tưởng nhất?

Trong vòng hai năm sau khi sinh, đặc biệt là sau khi sinh mổ, phụ nữ nên tránh mang thai trở lại. Đây là giai đoạn cơ tử cung cần thời gian để hồi phục hoàn toàn, nhằm giảm thiểu nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và bé. Mang thai quá sớm trong thời gian này có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm cho cả thai phụ và thai nhi.

Trong suốt quá trình mang thai, các hormone estrogen và progesterone được duy trì ở mức cao hơn bình thường, giúp nuôi dưỡng niêm mạc tử cung và tạo ra môi trường lý tưởng cho sự phát triển của thai nhi. Chính sự cân bằng hormone này sẽ ức chế quá trình rụng trứng, khiến kinh nguyệt không xuất hiện, do đó phụ nữ không thể mang thai khi đang trong thai kỳ.

Sau khi sinh, lượng hormone trong cơ thể người mẹ sẽ dần trở về trạng thái bình thường. Tùy thuộc vào cơ địa của mỗi phụ nữ, cùng với chế độ chăm sóc và việc cho con bú, chu kỳ kinh nguyệt sẽ trở lại sớm hoặc muộn khác nhau. Sự trở lại của kinh nguyệt báo hiệu rằng quá trình rụng trứng đã tái khởi động, và khả năng mang thai cũng trở lại. Vì vậy, nếu chưa sẵn sàng để mang thai thêm, bạn cần thực hiện các biện pháp tránh thai an toàn nhất sau khi sinh khi bắt đầu có kinh nguyệt trở lại để đảm bảo an toàn cho sức khỏe và kế hoạch gia đình.

Những nguyên tắc quan trọng khi tránh thai

Để lựa chọn phương pháp tránh thai phù hợp, điều quan trọng là bạn cần hiểu rõ về mức độ tin cậy và hiệu quả của từng phương pháp. Mỗi biện pháp đều có cơ chế hoạt động riêng, và việc nắm vững cách thức sử dụng là yếu tố then chốt để tránh những sai sót không mong muốn, dẫn đến việc mang thai ngoài ý muốn.

Không có phương pháp nào đảm bảo hiệu quả tuyệt đối 100% trong việc tránh thai. Hiệu quả của từng biện pháp cũng có thể khác nhau, tùy thuộc vào đặc điểm cơ địa và tình trạng sức khỏe của mỗi người. Có những phương pháp phù hợp và đạt hiệu quả cao với người này nhưng lại không phù hợp với người khác. Vì vậy, việc tìm hiểu kỹ lưỡng và tham khảo ý kiến chuyên gia là rất cần thiết để bạn có thể đưa ra lựa chọn tối ưu, đảm bảo sức khỏe và duy trì kế hoạch gia đình hiệu quả.

7 biện pháp tránh thai an toàn nhất sau khi sinh

Phương pháp cho con bú vô kinh

Cho con bú vô kinh là một biện pháp ngừa thai tự nhiên, trong đó người mẹ cho con bú làm tăng nồng độ hormone prolactin. Khi prolactin tăng trong máu, nó sẽ ức chế sự rụng trứng và giúp ngăn ngừa mang thai. Phụ nữ cho con bú hoàn toàn bằng sữa mẹ, bú liên tục, thường không rụng trứng trong ít nhất 6 tháng sau sinh. Nếu tiếp tục cho con bú đến 12 tháng sau sinh, khả năng tránh thai trong thời gian này cũng vẫn cao.

Tuy nhiên, phương pháp này có một số hạn chế cần lưu ý:

• Tỉ lệ có thai khi áp dụng phương pháp này vẫn cao, vì đây chỉ là biện pháp tạm thời trước khi sử dụng các phương pháp tránh thai an toàn hơn.
• Phương pháp cho con bú vô kinh có hiệu quả cao nhất trong 6 tháng đầu sau sinh và chỉ khi trẻ bú hoàn toàn bằng sữa mẹ.
• Ngay cả khi mẹ hoặc bé bị ốm, việc cho bé bú vẫn nên được duy trì để tiếp tục có hiệu quả ngừa thai.

Sử dụng bao cao su

Sử dụng bao cao su là một trong những phương pháp tránh thai phổ biến và hiệu quả, với tỷ lệ thành công lên đến 85% – 97% nếu được sử dụng đúng cách. Bao cao su không chỉ giúp ngừa thai mà còn có khả năng phòng ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs). Bao cao su nên được sử dụng mỗi lần quan hệ tình dục để đảm bảo an toàn.

Một số điểm cần lưu ý khi sử dụng bao cao su:

• Luôn kiểm tra kỹ bao cao su trước khi sử dụng, đảm bảo nó còn nguyên vẹn và chưa hết hạn sử dụng.
• Dùng bao cao su mới cho mỗi lần quan hệ tình dục.
• Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng để đạt hiệu quả cao nhất.

Sử dụng thuốc tránh thai dạng uống

Thuốc tránh thai dạng uống là một phương pháp ngừa thai nội tiết tố tạm thời, có hiệu quả cao nếu dùng đúng theo chỉ dẫn. Sau sinh, thời điểm thích hợp để bắt đầu uống thuốc là ngay khi có sữa mẹ hoặc bất kỳ lúc nào, miễn là đảm bảo bạn chưa mang thai.

Những điểm cần lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai dạng uống:

• Uống thuốc đều đặn mỗi ngày theo chỉ dẫn của bác sĩ, tuân thủ đúng theo chiều mũi tên trên vỉ thuốc. Khi hết vỉ này, bắt đầu ngay vỉ tiếp theo mà không cần ngưng.
• Nếu quên uống thuốc, khi nhớ ra cần uống ngay 1 viên và tiếp tục uống liều tiếp theo vào ngày hôm sau. Trong 2 ngày kế tiếp, nên dùng thêm biện pháp tránh thai hỗ trợ như bao cao su.
• Thuốc tránh thai dạng uống không bảo vệ bạn khỏi các bệnh lây qua đường tình dục.
• Một số tác dụng phụ có thể gặp phải bao gồm kinh nguyệt không đều, nhức đầu, căng tức ngực, và đau bụng dưới.

Thuốc tránh thai dạng tiêm DMPA

Tiêm thuốc tránh thai DMPA là biện pháp hiệu quả cao trong việc ngừa thai tạm thời. Thuốc được tiêm vào cơ thể và giải phóng hormone progestin, ức chế quá trình rụng trứng và làm tăng độ dày của chất nhầy cổ tử cung, từ đó ngăn cản tinh trùng gặp trứng.

Thời điểm tiêm thuốc:

• Nếu đang cho con bú, nên tiêm từ tuần thứ 6 sau khi sinh.
• Nếu không còn cho con bú, bạn có thể tiêm vào bất kỳ thời điểm nào, nhưng cần chắc chắn rằng mình không mang thai.

Lưu ý khi sử dụng thuốc tiêm tránh thai:

• Phải tuân thủ lịch hẹn tiêm từ nhân viên y tế.
• Tiêm thuốc không phòng ngừa được các bệnh lây qua đường tình dục.
• Sau khi tiêm, có thể gặp một số rối loạn kinh nguyệt, nếu bị chảy máu âm đạo thường xuyên, cần đi khám ngay.

Đặt vòng tránh thai (IUD)

Vòng tránh thai hay dụng cụ tử cung (IUD) là một thiết bị nhỏ hình chữ T được đặt vào buồng tử cung để ngừa thai. Vòng tránh thai hoạt động bằng cách ngăn tinh trùng gặp trứng, từ đó ngăn ngừa sự hình thành phôi thai.

Hiệu quả của vòng tránh thai rất cao, trên 99% theo nhiều nghiên cứu.

Thời điểm đặt vòng:

• Sau sinh khoảng 4 tuần, nếu sức khỏe ổn định và không có viêm nhiễm hậu sản, phụ nữ có thể đặt vòng tránh thai.

Những lưu ý sau khi đặt vòng:

• Hiệu quả tránh thai có thể kéo dài từ 5 đến 10 năm tùy vào loại vòng.
• Cần tái khám định kỳ theo chỉ dẫn của bác sĩ.
• Đặt vòng không bảo vệ khỏi các bệnh lây qua đường tình dục, và có thể gây rối loạn kinh nguyệt nhẹ trong thời gian đầu.

Que cấy tránh thai

Que cấy tránh thai là một thanh nhựa nhỏ chứa hormone được cấy dưới da ở cánh tay. Hormone này sẽ ức chế quá trình rụng trứng và làm chất nhầy ở cổ tử cung dày hơn, ngăn cản tinh trùng thâm nhập.

Thời điểm cấy que:

• Thời gian cấy que phụ thuộc vào sức khỏe của bạn. Bác sĩ sẽ tư vấn thời điểm thích hợp nhất sau khi kiểm tra.

Lưu ý sau khi cấy que:

• Có thể gặp một số tác dụng phụ tại chỗ như xuất huyết, dị ứng, hoặc que cấy dịch chuyển.
• Đây là biện pháp ngừa thai tạm thời, khi que hết hạn hoặc được rút ra, bạn có thể mang thai lại nếu không sử dụng biện pháp khác.
• Một số thay đổi có thể xảy ra trong những tháng đầu như nhức đầu, nổi mụn, hoặc thay đổi chu kỳ kinh nguyệt.

Triệt sản nữ

Triệt sản nữ là biện pháp ngừa thai vĩnh viễn, với hiệu quả rất cao, trên 99%. Phương pháp này làm tắc ống dẫn trứng, ngăn trứng gặp tinh trùng và thụ tinh.

Thời điểm triệt sản sau sinh:

• Phụ nữ có thể triệt sản sau khi sinh nếu không còn nhu cầu sinh con. Triệt sản có thể thực hiện trong 7 ngày đầu sau sinh hoặc trong vòng 6 tuần sau sinh. Phương pháp này cũng thường được kết hợp với mổ lấy thai để giảm số lần phẫu thuật.

Những lưu ý:

• Triệt sản chỉ nên áp dụng khi bạn đã quyết định không muốn có con nữa.
• Phương pháp này không bảo vệ khỏi các bệnh lây qua đường tình dục.
• Sau triệt sản, chu kỳ kinh nguyệt vẫn bình thường và không ảnh hưởng đến đời sống tình dục.

Tham khảo:

Vòng tránh thai nội tiết giá bao nhiêu?

5 điều cần biết khi tránh thai bằng cấy que

Những lưu ý sau khi đặt vòng tránh thai TCU 380A

ƯU ĐIỂM VÀ NHƯỢC ĐIỂM CỦA VÒNG TRÁNH THAI CHỨA NỘI TIẾT (VÒNG TRÁNH THAI MIRENA)